Ayran

Ayran, Eski Türkçede de ayran. 

Ayırma ile ilgili.

Ayranın temeli yoğurt. 

Yoğurt Eski Türkçede de yoğurt. 

Yoğunlaşma ile ilgili.

Rivayete göre Göktürkler ekşiyen yoğurda su katarak ekşiliğini gidermeye çalışırken ayranı bulmuşlar.

Süt ürünleri çok çeşitli. 

En katı süt ürünü peynir. 

Peynir lordan parmesana kadar çeşit çeşit. 

Peynirin olgunlaştırma süresi 2 haftadan 3 yıla kadar değişiyor.

Mesela iyi bir Parmesan için bu süre 36 ay olabiliyor.

Süt uyur peynir olarak uyanırmış  diyorlar. 

Ben de sütün öğle uykusuna yoğurt diyorum.

Türkler eskiden göçermiş. 

Sütü aylarca uyutacak zamanları ve mekanları yokmuş. 

İşte bu göçerliğin Türklere peynirden önce yoğurt yaptırdığını düşünüyorum.

Göçerlik ile yerleşiklik insanlığın en önemli konularından biri. 

Göçer topluluklar adı üstünde uzun süre belli bir yerde kalamıyor. 

Türklerde ilk yerleşik hayata geçenler, şehir kuranlar Uygurlar.

Türkçedeki uygar kelimesi de bu yüzden Uygurları ifade ediyor.

Arapça kökenli medeni kelimesi de şehir anlamındaki medine kelimesinden geliyor. 

Uygarlık Uygurluluk, medeniyet ise Medinelilik oluyor.

Şehir ise Farsça kent anlamındaki şahr kelimesinden.

Kent ise Soğdca kale anlamındaki kand kelimesinden.

Fransızca bourg kale, surlarla çevrilmiş şehir anlamına geliyor.

Strazburg gibi şehir isimlerindeki burg şehir demek.

Biz bu burg kelimesini Burgazadadan biliyoruz aslında.

Burg kelimesinin bizdeki benzeri burç.

Burç Arapçada kale, hisar demek. 

Arapçaya da durak yeri, kule anlamındaki Aramice burg kelimesinden geçme.

Velhasılı burjuva şehirli, medeniyet de burjuvalılık oluyor.

Ayran dilimizde sıkça kullanılıyor. 

Mesela çabuk aşık olana ayran gönüllü, gevezeye ise ayran ağızlı deniyor. 

En kaliteli peynirler ise hep en uzun süre bekleyenlerden oluyor.

Türkler daha sonra çok sayıda yüksek medeniyetler kurdular ve çok kaliteli peynirler imal ettiler.

Ancak yoğurdu ve ayranı hiç ihmal etmediler.

Susurluk ayranı köpük köpük oluyor.

Çalkalayarak yapılana ise yayık ayranı deniyor.

Yoğurt hep göçebe, peynir hep burjuva kalıyor. 

Ayran ise her ortama çabucak ayak uyduruyor.