2 Mayıs 2016 Pazartesi

Patlıcan


Patlıcan aynı anlamdaki Arapça bâdincân, Farsça bâdingân kelimelerinden.
Eskiden Avrupada daha çok beyaz renkli yumurtaya benzeyen küçük boy patlıcanlar bulunduğundan İngilizcede eggplant (yumurta bitkisi) deniyor.
Bizde bu tip patlıcana yumurta patlıcanı diyoruz.
Patlıcan ilk olarak milattan önce 5. yüzyılda Hindistan'da yetiştirilmiş.
Ancak eski çağlarda patlıcan yiyenin delirdiğine inanıldığından patlıcan uzun süre sadece süs bitkisi olarak kullanılmış.
Bu durum tabi ki gerçeği yansıtmıyor. 
Aksine patlıcan insan sağlığı için en faydalı sebzelerin başında geliyor. 
İçinde A, B1, B2 ve C vitaminleri, fosfor, yağ, protein ve karbonhidrat bulunuyor.
Ancak Patlıcan doğada insan dışında başka hiç bir canlı tarafından yenilmiyor.
Zira patlıcanın içinde düşük miktarda olsa nikotin bulunuyor.
Nikotin çok zehirli bir madde ve en çok tütünde bulunuyor.
Nikotin ismi ise, 1559 yılında Portekiz'den Fransa'ya tütün tohumları yollayan diplomat Jean Nicot'un soyadından geliyor.
Koyu mor renge patlıcan moru, bu renkteki iri incire patlıcan inciri deniyor.
Yerli patlıcan çeşitlerimiz kemer patlıcan, bostan patlıcan, halkapınar şeklinde sınıflandırılıyor.
Kebaplardan kazan kebabı, bostan kebabı, islim kebabı ve Tokat kebabında da patlıcan kullanılıyor.
Fotodaki yemek ise fırında patlıcan kebabı oluyor.
Patlıcanın karnı yarılıyor, eziliyor, kızartılıyor, dolduruluyor, kurutuluyor.
Ama o da boş durmayıp imamı bayıltıyor.
Ancak imamın patlıcanın lezzetinden mi yoksa fiyatının yüksekliğinden mi bayıldığı henüz tam olarak bilinmiyor.
Patlıcanın böreği, salatası, tavası, paçası, kavurması, turşusu ve dahi tatlısı, reçeli yapılıyor.
Patlıcan 16. yüzyıl Osmanlısında daha çok haşlanarak pişirilirmiş. 
Daha sonra kızartması yaygınlaşınca, bu sebepten çıkan yangınlara patlıcan yangınları denilmiş.
Patlıcana şeklinden dolayı tarla balığı, kabuğunu balık pullarına benzetecek şekilde parça parça soyarak yapılan yemeğe de yalancı balık dolması deniyor.
Seninki can da benimki patlıcan mı ? deyimi, kendi yapmak istemeğini başkasına yaptırmaya çalışan kişilere sitem olarak söyleniyor.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder